Podział majątku wspólnego po ustaleniu rozdzielności majątkowej
Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami powstaje ustawowa wspólność majątkowa. Co to oznacza? To, że od tej chwili majątek wypracowany w okresie trwania małżeństwa, staje się ich wspólną własnością, nie podlega podziałowi na udziały. Nie jest przy tym istotne, czy dany składnik majątkowy został nabyty wspólnie przez małżonków, czy przez któregoś z nich odrębnie.
Zgodnie za art. 31 par. 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego do majątku wspólnego należą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.)
W okresie trwania powyższej wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może domagać się podziału tego majątku. Takie uprawnienie powstaje w przypadku:
- prawomocnego orzeczenia rozwiązania związku małżeńskiego przez rozwód 1
- prawomocnego orzeczenia separacji 1
- prawomocnego orzeczenia sądu ustanawiającego – na skutek ważnych powodów - rozdzielność majątkową
- prawomocnego orzeczenia ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków
- prawomocnego orzeczenia upadłości jednego z małżonków
- zawarcie przez małżonków notarialnej umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową
Pytanie, jakie kroki po wydaniu ww. orzeczeń należy powziąć, aby dokonać podziału majątku? Odpowiedź jest zależna od tego, czy sposób podziału majątku będzie sporny pomiędzy stronami czy nie. Jeżeli nie, to:
- należy złożyć wniosek do Sądu ze zgodnym projektem podziału (opłata sądowa wynosi w takim przypadku 300 zł), albo
- należy zawrzeć umowę przed notariuszem (jeżeli w skład majątku wchodzi nieruchomość) albo
- należy zawrzeć umowę w formie pisemnej (jeżeli w skład majątku nie wchodzi nieruchomość)
1 W przypadku niespornego podziału majątku, można złożyć stosowny wniosek w pozwie o rozwód bądź o separacje. Zostanie od rozpoznany, jeżeli nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu rozwodowym/apelacyjnym.
Jeżeli strony pozostają w sporze jedynym rozwiązaniem jest złożenie do Sądu odpowiedniego wniosku (opłata sądowa w takim przypadku wynosi 1000 zł).
Po rozważeniu stanowisk stron i po przeprowadzeniu postępowania dowodowego określającego skład majątku i jego wartość Sąd zadecyduje, w jaki sposób dokonać podziału majątku wspólnego, czy ustalić równe czy nierówne udziały małżonków w tymże majątku, czy zasądzić zwrot nakładów jakie poczynił każdy z małżonków z majątku osobistego na majątek wspólny i na odwrót. Sąd jest także uprawniony rozstrzygać spór co do tego, czy dany składnik należy w rzeczywistości do majątku wspólnego.
Należy pamiętać, że w procesie sądowym samodzielne reprezentowanie własnych interesów jest bardzo trudnym zadaniem. W związku z tym warto rozważyć zlecenie prowadzenia sprawy profesjonaliście, który nie tylko wyjaśni klientowi wszelkie wątpliwości w związku z toczącym się postępowaniem, ale przede wszystkim podejmie wszelkie niezbędne kroki mające doprowadzić do wydania najkorzystniejszego dla swojego mocodawcy rozstrzygnięcia.
Szybkie pytania i odpowiedzi:
Kiedy można dokonać podziału majątku małżeńskiego?
Podział majątku małżeńskiego może zostać dokonany w trakcie trwania małżeństwa (w przypadku orzeczenia przez Sąd rozdzielności majątkowej) albo po prawomocnym orzeczeniu rozwodu lub separacji.
Czy możliwe jest zawarcie ugody w związku z podziałem majątku małżeńskiego?
Strony w sprawie o podział majątku małżeńskiego mogą zawrzeć ugodę sądową oraz ugodę przez mediatorem zatwierdzoną przez Sąd. Możliwy jest także podział majątku poza Sądem w postaci umowy zawartej w formie pisemnej lub w formie notarialnej (w zależności od rodzaju majątku podlegającego podziałowi).
Ile trwa sprawa o podział majątku małżeńskiego?
Jeżeli strony w sprawie o podział majątku pozostają w sporze co wchodzi w skład tego majątku, jaka jest wartość poszczególnych składników oraz nakładów na majątek wspólny, sprawa sądowa może trwać nawet kilka lat.
W czym mogę Ci pomóc —
- Udzielę porady prawnej w zakresie najskuteczniejszego sposobu podziału majątku należącegodo Ciebie i Twojego małżonka.
- Sporządzę wniosek o podział majątku wspólnego bądź odpowiedź na taki wniosek.
- Będę reprezentować Cię w procesie sądowym bez względu na to czy będziesz wnioskodawcą czy uczestnikiem.